Liberté
Sur mes cahiers d'écolier
Sur mon pupitre et les arbres
Sur le sable sur la neige
J'écris ton nom
Sur les pages lues
Sur toutes les pages blanches
Pierre sang papier ou cendre
J'écris ton nom
Sur les images dorées
Sur les armes des guerriers
Sur la couronne des rois
J'écris ton nom
Sur la jungle et le désert
Sur les nids sur les genêts
Sur l'écho de mon enfance
J'écris ton nom
Sur tous mes chiffons d'azur
Sur l'étang soleil moisi
Sur le lac lune vivante
J'écris ton nom
Sur les champs sur l'horizon
Sur les ailes des oiseaux
Et sur le moulin des ombres
J'écris ton nom
Sur chaque bouffée d'aurore
Sur la mer sur les bateaux
Sur la montagne démente
J'écris ton nom
Sur la mousse des nuages
Sur les sueurs de l'orage
Sur la pluie épaisse et fade
J'écris ton nom
Sur les formes scintillantes
Sur les cloches des couleurs
Sur la vérité physique
J'écris ton nom
Sur les sentiers éveillés
Sur les routes déployées
Sur les places qui débordent
J'écris ton nom
Sur la lampe qui s'allume
Sur la lampe qui s'éteint
Sur mes maisons réunies
J'écris ton nom
Sur le fruit coupé en deux
Du miroir et de ma chambre
Sur mon lit coquille vide
J'écris ton nom
Sur mon chien gourmand et tendre
Sur ses oreilles dressées
Sur sa patte maladroite
J'écris ton nom
Sur le tremplin de ma porte
Sur les objets familiers
Sur le flot du feu béni
J'écris ton nom
Sur toute chair accordée
Sur le front de mes amis
Sur chaque main qui se tend
J'écris ton nom
Sur la vitre des surprises
Sur les lèvres attentives
Bien au-dessus du silence
J'écris ton nom
Sur mes refuges détruits
Sur mes phares écroulés
Sur les murs de mon ennui
J'écris ton nom
Sur l'absence sans désir
Sur la solitude nue
Sur les marches de la mort
J'écris ton nom
Sur la santé revenue
Sur le risque disparu
Sur l'espoir sans souvenir
J'écris ton nom
Et par le pouvoir d'un mot
Je recommence ma vie
Je suis né pour te connaitre
Pour te nommer
Liberté.
Paul Eluard
in Poésies et vérités 1942
Ed. de Minuit, 1942
http://users.info.unicaen.fr/~herve/enshtml/poemes/liberte.html
Tự Do
Trên những cuốn vở học trò của tôi
Trên bàn học trên cây
Trên cát trên tuyết
Tôi viết tên ngươi
Trên những trang đã đọc
Trên những trang giấy trắng
Ðá máu giấy hay tro
Tôi viết tên ngươi
Trên những hình ảnh vàng son
Trên khí giới chiến binh
Trên vương miện vua
Tôi viết tên ngươi
Trên rừng sâu và trên sa mạc
Trên tổ chim trên cụm hoa vàng
Trên tiếng dội từ tuổi thơ của tôi
Tôi viết tên ngươi
Trên những huyền diệu ban đêm
Trên bánh mì trắng ban ngày
Trên những mùa đính hôn với nhau
Tôi viết tên ngươi
Trên những mãng giẻ trời xanh của tôi
Trên nước ao mặt trời mốc meo
Trên mặt hồ bóng trăng sống động
Tôi viết tên ngươi.
Trên những cánh đồng trên chân trời
Trên cánh chim bay
Và trên cối xay bóng tối
Tôi viết tên ngươi
Trên mỗi hơi thở rạng đông
Trên mặt biển trên những chiếc thuyền
Trên ngọn núi điên
Tôi viết tên ngươi
Trên bọt sủi áng mây
Trên mồ hôi cơn giông
Trên giọt mưa dày và nhạt
Tôi viết tên ngươi
Trên những hình dạng lấp lánh
Trên những tiếng chuông của màu sắc
Trên thực tại vật chất
Tôi viết tên ngươi
Trên những nẽo đi thức giấc
Trên những con đường tỏa rộng
Trên những công trường tràn sự sống
Tôi viết tên ngươi
Trên ngọn đèn thắp sáng
Trên ngọn đèn tắt
Trên những nhà của tôi sum họp
Tôi viết tên ngươi
Trên trái cây cắt đôi
Trong gương soi và trong phòng tôi
Trên giường tôi vỏ sò trống
Tôi viết tên ngươi
Trên con chó tham ăn và âu yếm của tôi
Trên hai tai vễnh lên của nó
Trên chân vụng về của nó
Tôi viết tên ngươi
Trên mặt tiền nhà tôi
Trên những đồ vật thân thuộc
Trên ngọn lữa lành trào dâng
Tôi viết tên ngươi
Trên mỗi da thịt cho nhau
Trên trán bạn bè tôi
Trên mỗi bàn tay đưa ra
Tôi viết tên ngươi
Trên tủ kính những món quà ngạc nhiên
Trên những đôi môi chăm chú
Trên hẵn sự lặng yên
Tôi viết tên ngươi
Trên những trú ẩn của tôi bị phá hủy
Trên những hải đăng đổ vỡ của tôi
Trên vách nỗi chán chường của tôi
Tôi viết tên ngươi
Trên sự vắng mặt không ham muốn
Trên cô đơn trần truồng
Trên bước đến cỏi chết
Tôi viết tên ngươi
Trên sức khỏe trở lại
Trên nguy cơ tan biến
Trên hy vọng không kỷ niệm
Tôi viết tên ngươi
Và do mãnh lực một từ
Tôi bắt đầu lại đời tôi
Tôi sinh ra để biết ngươi
Ðể gọi tên ngươi
Tự do.
Paul Éluard
Hồ Văn Hiền dịch
Ngày 1, tháng 3, năm 2002
Ðể kỷ niệm hai mươi năm
ngày tìm thấy tự do trên đất Mỹ
