CHẠY TRỜI KHÔNG KHỎI NẮNG

 

Nguyễn Thượng Chánh, DVM

 

Hằng năm sâu bọ, côn trùng, nấm mốc, ký sinh trùng, bệnh tật, chuột bọ, chim chóc và cỏ dại đã phá hại trên 1/3 số nông phẩm thu hoạch được trên toàn cả thế giới.

Chỉ riêng tại Bắc Mỹ, sự thiệt hại được ước lượng vào khoảng 20 tỷ $/ năm. Để đối phó với các tai ương vừa kể, giới nông nghiệp đã sử dụng đến những phương tiện hóa học mà người ta gọi chung là nông dược.

Mùa màng, hoa màu nhờ đó mà sẽ được tươi tốt, kết quả đồng nhất hơn, năng suất và phẩm chất cao hơn, và nhất là sản phẩm vẫn được bán ra với giá phải chăng hơn… Nhưng đồng thời với những thành quả kể trên, con người lại phải trả một giá khá đắt, đó là vấn đề ô nhiễm môi sinh và những tác hại đến sức khỏe do các chất tồn dư hóa học gây ra.  

 

Chuyện bên đó chuyện bên đây  

Trung tuần tháng 11, 2008 vừa qua, các giới chức năng và báo chí bên nhà đã la hoảng lên về vấn đề trái cây Trung Quốc bán qua Việt Nam đã bị nhiễm độc hóa chất lạ.  

 Đây chẳng phải là chuyện lạ gì cho ai cã. Chuyện đâu có gì mà phải ngạc nhiên lên vậy. Hàng hóa, thực phẩm Trung Quốc đã nổi tiếng bê bối từ lâu rồi.  

 Người viết nghi ngờ các loại trái cây trên cũng được bán tràn lan khắp nơi trên thế giới chớ đâu có phải chỉ có Việt Nam mới có cái diễm phúc được thửởng thức hàng Trung Quốc Đâu.

Bạn thử đi một vòng các chợ Tàu tại New York, Paris, Montreal, Toronto, Vancouver, San Francisco thì quá rõ. Các loại trai cây như Cam, táo, lê, hồng vv... toàn là sản phẩm Trung Quốc, trái nào trái nấy vừa to vừa bóng hấp dẫn hết sức mà bán giá rất bèo.

 Nông gia Quebec kêu Trời như bộng vì bị hàng Trung Quốc cạnh tranh quá cỡ thợ mộc. Mậu hẩu quá xá quà xa hết biết rồi.  

Tuy biết hàng hóa Trung Quốc nguy hiểm như thế nhưng tại Việt Nam rau quả Trung Quốc  mỗi ngày vẫn ào ào tràn qua biên giới phía Bắc.

Mấu chốt vấn đề không những chỉ bắt nguồn từ phương Bắc mà bên nầy biên giới cũng có rất nhiều con buôn Việt Nam vì quyền lợi đã nhẫn tâm mua một loại thuốc của Trung Quốc về để nhúng trái cây cho mau chín, và tươi tốt hơn hầu hấp dẫn người tiêu thụ. Đó là thuốc Ethrel chưa được đăng ký lưu hành tại Việt Nam. Trường hợp sử dụng không đúng lời chỉ dẫn chẳng hạn như pha thuốc ở nồng độ quá đậm đặc sẽ rất nguy hiểm cho người tiêu thụ sản phẩm.  

Hoạt chất của Ethrel là Etaphon thải ra khí éthylène thúc đẩy sự chín của các loại trái cây.

Ethrel do Công Ty Bayer Crop Science sản xuất.  

http://www.bayercropscience.com.au/cs/products/productdetail.asp?id=49 

Các nhà khoa học gọi Ethrel là chất giúp điều hoà tăng trưởng hoa quả (growth regulator). 

Tại hải ngoại, Ethrel rất thường được sử dụng như một thuốc để kích thích sự chín nhanh của rau quả chẳng hạn như cà tomate, lê, táo, nho, mía, xoài, đu đủ, khóm và chuối nhập cảng từ Nam Mỹ và Phi Châu. Điểm quan trọng là tại Bắc Mỹ và Âu Châu người ta tuân hành triệt để cách sử dụng an toàn của hóa chất.

An toàn cho nhà sản xuất và an toàn cã cho người tiêu thụ nữa.  

http://vietbao.com/?ppid=45&pid=4&nid=137555  

 

Ethrel is a growth regulator used in major horticultural crops and cereals.  It promotes ripening in tomatoes, reduces curing time and promotes colour development in flue-cured tobacco, accelerates fruit maturity in apples and blueberries, and loosens mature fruit from the stem in cherries for easier harvesting.  In cereals Ethrel is used to reduce lodging. 

Active Ingredients

 

L’opération de mûrissement commence une fois la banane mise en chambre. Un activateur est alors appliqué (Gaz éthylène, Ethrel (liquide) Carbure de calcium). L’application de l’activateur obéit à des règles strictes de dosage, de dilution et de conditionnement (le carbure de calcium ne doit pas toucher aux fruits). Son rôle est de déclencher le processus de mûrissage par la transformation de l’amidon en sucres (qui donne à la banane un goût moins âpre) et l’assouplissement des tissus pour conférer à la pulpe son caractère onctueux. Le jaunissement ou déverdissage résulte de la destruction de la chlorophylle  

 

Nông dược là gì?    

Theo nghĩa rộng rãi, đây là những hóa chất dùng để bảo vệ mùa màng, hoa màu, giúp cải thiện chất lượng, gia tăng năng suất cũng như để bảo quản tốt nông sản thu hoạch sau mỗi vụ mùa.  

Nhiệm vụ của nông dược vừa đa năng và cũng vừa đa dạng. Nông dược (pesticide) có thể ở dưới dạng bột, dạng hạt, hoặc dạng lỏng. Nó có thể được rải từ trên phi cơ xuống những cánh đồng bát ngát đậu nành, bắp hoặc lúa mì.  

 

Người ta cũng có thể sử dụng những xe kéo, hoặc xe tải nhỏ có trang bị những bồn chứa đặc biệt để phun xịt thuốc trừ sâu lên những hàng cây xum xê trái, hoặc lên những luống rau cải thẳng tấp dài bất tận. Đơn giản hơn là hóa chất được xịt từ những bình mang bên vai. 

Nông dược sử dụng có thể là: thuốc diệt cỏ (herbicide), thuốc khai quang (défoliant), thuốc diệt nấm mốc (fongicide), thuốc diệt chuột bọ (rodenticide), thuốc trừ sâu rầy (insecticide), thuốc diệt ốc (molluscicide), thuốc diệt vi khuẩn thực vật (bactéricides végétaux), thuốc điều hòa sự tăng trưởng thực vật (régulateur de croissance) vv…  

Về mặt hóa học, nông dược nằm trong những nhóm chính yếu sau đây : Organophosphorés(Diazinon,Malathion,Parathion),Organochlorés(DDT,BHC,Mirex, Aldrin), và các Composés organosulfurés, organoazotés, Pyréthrine, dérivés de l’ acide  phénoxyacétique vv…

 Tất cả đều rất độc cho sức khỏe của chúng ta. Lúc sử dụng, cần phải mang mặt nạ che mắt, che mũi, và bận quần áo thật kín để thuốc khỏi bị nhiễm vào da. 

Nhóm organochlorés, ngày nay ít thấy được sử dụng tại các quốc gia Tây phương nhưng vẫn còn được tiếp tục xài tại các xứ đang phát triển.  

Chất DDT, rất thông dụng từ mấy chục năm, nay đã bị cấm sử dụng tại phần lớn các quốc gia trên thế giới.  

Để thay thế người ta có khuynh hướng chuộng các loại nông dược nhóm organophosphorés.  

Trong cuộc chiến vừa qua ở quê hương Việt Nam, chắc không ai mà lại không nghe nói đến một loại thuốc khai quang mà quân lực Hoa Kỳ đã sử dụng. Người ta thường gọi đó là thuốc khai quang màu da cam hay Agent orange 2,4-D.  

 Đây là một hỗn hợp 50:50 của hai chất thuốc diệt cỏ cực mạnh thuộc nhóm phenoxy acetic acid. Trong quá trình sản xuất,1 trong 2 loại thuốc kể trên sẽ tạo ra chất dioxine, là một chất độc cực kỳ nguy hiểm vì nó có thể gây ung thư hoặc tạo ra quái thai.

 

Tại sao phải xịt một màng sáp lên rau quả?  

Phần lớn rau quả mua tại các chợ Canada đều được xịt phủ lên một màng sáp để giữ nước và giúp chúng chậm héo và vẫn giữ vẻ tươi tốt trong một thời gian lâu dài… Cà tím, dưa leo, avocados, cantaloupe, pomme, poire, pêche, melon, nectarine, cam, chanh, bưởi, hồng tươi vv…đều bị xịt áo một lớp sáp.

Chất sáp sử dụng được lấy từ sáp ong, từ một vài loại thực vật hoặc là từ dầu paraffine. Để cho lớp sáp được phủ đều lên rau quả, kỹ nghệ cho trộn thêm chất morpholine. Chất nầy tự nó không nguy hiểm, nhưng trong cơ thể morpholine sẽ tác động với nitrate để cho ra chất N-nitrosomorpholine, và chất này cho thấy đã gây cancer ở chuột thí nghiệm. Cơ quan Santé Canada cho biết không có gì đáng ngại cho sức khỏe hết vì morpholine được sử dụng ở một nồng độ rất thấp. Morpholine còn được tìm thấy trong một số mỹ phẩm, như trong dầu gội đầu shampoo, trong các dụng cụ bằng cao su, chẳng hạn như trong các núm vú để cho trẻ em ngậm.  

 

Nông dược ảnh hưởng như thế nào trên sức khỏe? 

Tùy thuộc vào loại nông dược và nồng độ sử dụng mà triệu chứng ngộ độc có thể thay đổi khác nhau. Nông dược xâm nhập vào cơ thể qua nhiều ngõ như tiêu hóa, hô hấp hoặc qua ngõ da. Triệu chứng ngộ độc cấp tính thường là nhức đầu, chóng mặt, choáng váng mặt mày, thở khó, nôn mửa, và có thể bị tiêu chảy hoặc bị sốt nóng. Qua hiện tượng tích lũy sinh học (bioaccumulation), các chất tồn dư nông dược ăn vào mỗi ngày về lâu về dài theo thời gian sẽ ảnh hưởng từ từ đến sức khỏe, gây nên những bệnh mãn tính rất phức tạp… Chúng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, hệ miễn dịch, hệ nội tiết, hệ sinh dục, làm giảm số lượng tinh trùng, làm biến đổi gène (mutagénique) sinh ra quái thai, và cũng có thể gây ra cancer, chẳng hạn như cancer não, cancer máu (leucémie), và cancer hạch bạch huyết (lymphome) vv…

 Theo Gs Frederick Vom Saal (Univ. de Missouri) thì không có một nồng độ nào của hóa chất, dù cho thật nhỏ đến đâu, mà lại không gây hại đến sức khỏe.  

 

Có nên lo sợ hay không?

 

Theo như một số nhà khoa học, thì chúng ta đừng nên lo sợ thái quá, không có ích lợi gì cả.  

Họ cho biết là cơ thể con người có khả năng tự bảo vệ chống lại sự xâm nhập liên tục của các liều lượng nhỏ hóa chất. Ngược lại, nhóm bảo vệ môi sinh thì bi quan hơn.

Họ không ngừng cảnh giác thế giới và dân chúng về hiểm họa thật sự của nông dược trên môi sinh cũng như trên sức khỏe con người.  

Theo nhóm nầy, thì những quy định của chính phủ về định mức an toàn của sản phẩm cũng không có mấy gì bảo đảm hết cả. Có thể còn có nhiều loại hóa chất nữa mà chúng ta chưa hề được biết đến, và chúng sẽ tác động lẫn nhau để gây hại đến sức khỏe.  

Trong những thí nghiệm về ảnh hưởng của các chất tồn dư, người ta thường chỉ chú trọng vào việc xét nghiệm các hoạt chất chính (ingrédients actifs) mà thôi, còn các chất trơ (ingrédients inertes) thì không được chú ý đến…. Thí dụ điển hình là thuốc diệt cỏ nổi tiếng khắp thế giới Roundup, do tài phiệt Monsanto sản xuất (với thương vụ 1 tỷ $/năm) có chứa chất 1,4-Dioxane, là một chất gây cancer cho loài chuột thí nghiệm.  

Dù ăn nhiều hay ăn ít, chất tồn dư nông dược sẽ tích lũy lần hồi theo thời gian để đến một lúc nào đó tùy theo cơ thể của mỗi người mà gây ra bệnh…

Các trẻ em nhỏ tuổi, các phụ nữ đang mang thai, và các người nào có sức miễn dịch đã bị suy yếu sẵn, sẽ là những đối tượng rất dễ bị ảnh hưởng của hóa chất.  

 

Một vài con số  

Số liệu thống kê năm 1996 cho biết, Hoa Kỳ đã sử dụng trên 3 triệu tấn nông dược.  

Liên hiệp Âu Châu, năm 1999 đã thực hiện một cuộc xét nghiệm về độ nhiễm hóa chất trên rau cải bán tại một số chợ bên Âu Châu. Kết quả cho biết có trên 4.3% sản phẩm bán ra có chứa các chất tồn dư nông dược trên mức quy định.  

Hằng năm, Pháp và Nhật Bản đã sử dụng trên 100.000 tấn nông dược, đứng hạng nhì sau Hoa kỳ. Mỗi một vụ lúa, nông dân Pháp đã sử dụng 8 lược nông dược, gồm có các thuốc diệt nấm, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu rầy, côn trùng, và thuốc làm ngắn thân cây lúa (raccourcisseur de paille).  

Riêng tỉnh bang Quebec, Canada, mỗi năm đã phun xịt trên 6000 tấn nông dược. 

Vài năm trước đây,  khoảng tháng 5/2002, Đức đã xôn xao về tin một số thực phẩm của họ có thể bị nhiễm chất Nitrofen. Đây là chất diệt cỏ rất độc và rất nguy hiểm vì có thể gây cancer. Cộng đồng Âu Châu cũng như Hoa kỳ đã cho lệnh cấm sử dụng hóa chất này từ năm 1980, duy chỉ có phần Đông Đức cũ vẫn khư khư tiếp tục xài đến mãi năm 1997 mới ngưng. Nguy hại hơn nữa là một số thực phẩm hữu cơ (organic), như bánh mì và thịt gà organic cũng bị lây nhiễm chất Nitrofuren. Hằng trăm nông trại bên đó bị bắt buộc phải đóng cửa để chờ chính phủ Đức làm sáng tỏ nội vụ.

Ngày nay nông dược được gắn liền chặt chẽ với sản suất nông nghiệp.  

Riên tại Canada, mỗi năm cơ quan Kiểm Tra Thực Phẩm CFIA đã cho xét nghiệm trên 300.000 mẫu thực phẩm, trong đó có khoảng 10.000 mẫu rau cải và trái cây tươi các loại. Kết quả cho biết có lối 23 % sản phẩm tươi bán ra có nhiễm chất tồn dư nông dược.

Cũng may là đa số các vi phạm đều nằm trong giới hạn an toàn được cho phép, chỉ có 2 % đã vượt ra khỏi mức quy định mà thôi.

Qua kết quả xét nghiệm trên, chúng ta cũng tự hỏi liệu các thực phẩm nhập cảng từ Á châu có bị nhiễm hóa chất hay không và nhiễm đến mức độ nào? 

Vài năm trước đây, có tin đồn gạo Thái Lan bị nhiễm cadmium. Đây là một kim loại nặng thấy trong kỹ nghệ khai thác các quặng đồng, chì và kẽm, trong kỹ nghệ mạ kền và plastic.

Nhiễm cadmium lâu ngày sẽ bị tổn hại đến các hệ miễn dịch, tiêu hóa, hô hấp và thận, xương cũng như việc tạo lập hồng huyết cầu. Gạo nhiễm độc trên được sản xuất tại huyện Mae Sot, tỉnh Tak, Thái Lan, và được xuất khẩu đi khắp thế giới. Đó là loại gạo hương lài (jasmine) rất ngon cơm.  

 Sau đây là tên tuổi của một số tài phiệt quốc tế  về hóa chất và nông dược đang ảnh hưởng đến vận mạng và sức khỏe của cả thế giới: Dow Chemical, Monsanto và Dupont của Hoa Kỳ, Âu Châu có Bayer Crop Science và BASF sẽ thay thế Aventis Crop Science, Thụy Sĩ có Syngenta  vv…  

 

Kết luận  

Không ai có thể chối cải được lợi ích của rau quả đã đem lại cho sức khỏe chúng ta.

 Dù sao đi nữa, thì lợi ích trước mắt của rau quả đối với sức khỏe vẫn trội hơn là mối nguy cơ bị nhiễm hóa chất…  

 Société Canadienne du Cancer đã quả quyết là không có bằng chứng cụ thể nào nói lên mối liên hệ giữa cancer và sự tiêu thụ những liều lượng thật nhỏ chất tồn dư nông dược.  

 Tuy vậy cơ quan này cũng đồng ý rằng cần phải giảm nhiều hơn nữa nồng độ nhiễm hóa chất trong trái cây nhập cảng, đặc biệt là đối với các loại trái cây đến từ những quốc gia mà việc kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm không được mấy chặt chẽ cho lắm. 

Trong Guide alimentaire Canadien pour une Alimentation Saine, Santé Canada đã khuyến cáo mọi người cần nên ăn mỗi ngày từ 5- 10 phần rau quả. Một phần tương đương với một trái pomme cỡ trung bình, hoặc một tách rau cải tươi vv…  

Cẩn thận vẫn là hơn. Nhớ rửa thật kỹ rau cải và trái cây trước khi sử dụng, gỡ bỏ các lớp lá phía bên ngoài, thí dụ như cải bắp, laitue romaine, vv…,  thứ nào gọt vỏ được thì nên gọt. Làm như vậy chúng ta mới cảm thấy an tâm vì nghĩ rằng có thể hạn chế bớt được phần nào vấn đề nhiễm hóa chất.

Đừng bao giờ ăn thường xuyên hoài một loại sản phẩm nào đó để ngừa tránh sự tích lủy của một loại hóa chất độc nếu có.  

Còn việc tẩy chay không ăn đồ made in China, Produits de Chine liệu có thể giải quyết được vấn đề thực phẩm nhiễm độc không?

Có gì bảo đãm là các sản phẩm xuất xứ từ Việt Nam, Thái Lan , Ấn Độ, Chili, Brazil, Ecuador… là an toàn hơn không. 

Có gì bảo đảm 100% trong lành của sản phẩm mặc dù nó được sản xuất, vô lon, vô hộp tại Canada và Hoa Kỳ nhưng lại sử dụng rau quả nguyên liệu nhập từ Trung Quốc? 

Tại Canada, luật cho phép nhà sản xuất thực phẩm biến chế ghi trên nhản hiệu sản phẩm câu Product of Canada, hay Made in Canada nếu phí tổn sản xuất chiếm trên 51%, tức là giá vốn mua nguyên liệu từ Trung Quốc phải dưới 49%.  Dân Canada ăn đồ Trung Quốc từ lâu mà không biết đó thôi. Vô các chợ Tây, phần lớn rau quả đống hộp đều ghi Product of China. Thủy sản đông lạnh cũng thế.

http://pm.gc.ca/fra/media.asp?id=2112  

 Ngoài ra những năm gần đây Canada cũng thường xuyên nhập cảng hằng năm một khối lượng lớn rau quả đã được gọt vỏ và cắt sẵn theo ý muốn. Đây là hàng đông lạnh mà Trung Quốc bán thật rẻ để cung cấp cho nhà hàng, hotel, cantine, bệnh viện, các trung tâm cải huấn và những nơi nuôi dưỡng người già.

Vấn đề nầy hình như ít có ai nghĩ tới.

http://espace.canoe.ca/lepointilleux/blog/view/217691  

 Càng nghĩ đến thì càng lo, nhưng có hơi lạ là tuy sợ hóa chất độc nhưng người mình có tật hay mau quên, và mọi người vẫn cứ đớp đều đều như thường.

Chừng nào có bệnh thì biết liền hà.  

Đúng là chạy Trời không khỏi nắng./.  

 

Montreal, Nov 28, 2008