|
|
Tạ
Ơn Thượng Đế
Thanksgiving
Nguyễn Quý Đại |
Nước
Mỹ và Canada trở thành
cường quốc chừng 100 năm nay. Vài trăm năm
trước đó, vùng đất Bắc Mỹ là nơi
mà những người cùng khổ khắp năm châu
đến tìm vàng hy vọng thoát khỏi những khó khăn
về kinh tế hay chạy trốn vì lý do tôn giáo.
Miền đất hứa của những người lao
động nhọc nhằn, đầy dẩy những
nguy hiểm, bất công, bóc lột, kỳ thị. họ
phải chiến đấu để bảo vệ.
Vượt qua nhiều khó khăn để thành
lập Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ quốc gia độc
lập, dân chủ và giàu mạnh nhất thế giới.
"Ăn
trái nhớ kẻ trồng cây" hàng năm ở
Canada vào đầu tuần lễ thứ 2 tháng Mười
có ngày lễ tương tự như lễ Tạ ơn
ở Hoa Kỳ (1) Vào
thứ Năm cuối cùng của tháng 11, người
Mỹ thường ăn mừng lễ này bằng
cuộc họp mặt của đại gia đình,
mời họ hàng, bạn bè quây quần thật đông
bữa ăn vào dịp
Lễ Tạ Ơn để tạ ơn người
tạ ơn đời
Tạ
ơn là truyền thống của mỗi dân tộc đều
khác nhau, từ ngàn xưa người ta tin các vị
thần linh đã làm cho mùa màng được tươi
tốt gia súc sinh sản nhiều và nhờ đó
cuộc sống được ấn no. Dân tộc
Việt Nam tại các thôn quê thường tổ chức
tổ chức ngày hội tế lễ Kỳ Yên, cúng Thành
Hoàng, đầu vụ mùa gặt luá có cúng cơm lúa
mới... các đời
Vua có tục tế lễ ở Nam Giao để tạ
ơn trời đất, nhờ mưa thuận gió hòa
đêm lại no cơm ấm áo cho toàn dân..
Lịch
sử lễ Tạ Ơn Thanksgiving vào thời Tổng
thống Washington George (1732-1799) đã chọn ngày 26.11.1789
cho toàn quốc, nhưng các tiểu bang thường
chọn ngày lễ Thanksgiving
riêng. Mãi cho đến năm 1963 Tổng thống Abraham
Lincoln (1809-1865) chọn thống nhất ngày thứ Năm
chót của tháng 11 cho hợp chũng quốc Hoa Kỳ cho
đến ngày nay.
Khởi
gốc lễ Tạ Ơn Thanksgiving đầu tiên ở
Mỹ Châu của người Anh di cư vào tháng 11 năm
1621 tại Plymouth, Massachusetts để tỏ lòng biết
ơn với nhóm thổ dân da Đỏ và ngưòi có tên
Tisquanto/ Squanto. Thuở ấy nhóm người gồm 102
người Anh di cư gọi là
Pilgrims fathers gồm 35 người đạo Tin Lành
cải cách ly khai / Puritan separatists. Trước đó
đã rời bỏ Anh quốc sống ở Leyden Hoa lan.
Rời
bỏ Âu Châu tháng 9.1620 trên con tàu Mayflower vượt
Đại Đương đi tìm vùng đất
mới. cuộc hành trình lênh đênh trên biển lúc
đầu muốn đến Jamestown, Virgina nơi đã
có người di dân từ năm 1807, nhưng chẳng
may gặp bão tố thời tiết thay đổi con tàu
Mayflower đến Cape Cod Bay vào ngày 21.11.1620. và quyết
định chọn Plymouth Massachusetts làm quê hương.
Đoàn
người di cư nầy đã phải chịu mùa
đông đầu tiên gian khổ, kinh hoàng trong đói
lạnh, 46 người đã thiệt mạng. Trước
hoàn cảnh khốn cùng như một phép lạ thổ
dân da Đỏ đã cho họ bí rợ, thịt gà
cứu giúp họ sống qua mùa đông, Tisquanto cũng
chỉ cách cho họ trồng trọt săn bắn để
lập nghiệp.
Nhờ
ý chí quật cường đi
tìm tự do, mùa Đông
giá lạnh đi qua, họ trồng lúa mì, hoa màu xanh tươi,
nhờ mưa thuận gió hòa giúp cho họ đủ
thực phẩm để sống và tích trử cho mùa
Đông tới.. Nhờ vậy lúc mùa đông sắp
về công việc giặt hái thu hoạch muà màng xong. „
uống nước nhớ nguồn, mang ơn phải
tạ ơn“ Nhóm dân
di cư Pilgrim mở
tiệc ăn mừng, cảm tạ Thượng Đế,
thổ dân da Đỏ được mời chung vui trong
3 ngày lễ để tỏ lòng tri ân sự giúp đỡ
của họ. Từ đó trở đi ngày lễ
Thanksgiving thành một tập quán của Hoa Kỳ.
Bữa
tiệc thường có gà tây quay vàng, bí rợ (thức
ăn chính mà người da Đỏ đã mang tới
cho di dân) với những thứ rau như đậu que,
khoai lang, bắp, nấu nướng theo lối cổ
truyền, rau xà lách và bánh nhân bí ngô hoặc nhân
hạt pecan và mứt dâu cranberry loại bánh cổ
truyền đặc thù của Mỹ là bánh nhân bí đỏ
và bánh nhân hạt pecan .
Việt
Nam không có lễ Tạ Ơn, nhưng những di dân người
Việt đến Hoa Kỳ trong những thập niên qua,
cùng đón mừng lễ Thanksgiving trọng đại
nầy, gia đình người Việt cũng ăn
tiệc vui mừng bên nhau cùng chung hưởng ân
sủng của Thượng Đế đã ban cho
một đời sống êm ấm trên đất nước
tự do dân chủ. Chính phủ Hoa Kỳ đã nhận
người Việt Nam chúng ta định cư làm
lại cuộc đời, sau biến cố ngày 30.4.1975
phải từ bỏ quê hương giống như
những người di dân đầu tiên đến vùng
đất mới gần 400 năm trước
.
(1)
Pons Collins dictionary of the Enlish Language