LỜI
NÓI ÐẦU
Ðây là tuyển tập Nuôi con Việt trên đất
Mỹ thứ hai.
Tập đầu ra mắt đầu năm 1999 và gồm 12 bài
trong số nhiều bài báo được viết trong vòng mười hai năm qua và đăng
trên các báo Việt ngữ, vùng Hoa Thịnh Ðốn, phần lớn là báo Thủ đô
Thời báo. Tập hai này dài hơn, gồm 30 bài viết trong những năm gần
đây. Những đề tài có những thay đổi đáng kể gần đây như vấn đề
chủng ngừa trẻ em, bịnh AIDS, thuốc men cho trẻ em được cập nhật hóa
bằng những chú thích cần thiết. Ngoài những ý kiến chủ quan nêu ra
căn cứ trên sự quan sát cá nhân, các dữ kiện khoa học cũng như
những khuyến cáo về trị liệu căn cứ trên những tài liệu về y khoa
được phổ biến và nói chung chấp nhận bởi giới y học đương thời.
Mục
đích chính của chúng tôi là:
1.Nâng cao trình độ hiểu biết
của phụ huynh về các vấn đề căn bản về y tế cũng như về nhi
khoa.
2.Bản thân tác giả cũng là một
người nhập cư vào xứ Mỹ, đã hành nghề trong những môi trường và
lối hành nghề y khoa khác nhau (Việt Nam trước 1975, y tế xã hội chủ
nghĩa thời sau 1975, y tế cho dân ở trại tỵ nạn, y tế Mỹ lúc còn
thuần túy thị trường cho đến lúc y tế quản lý (managed care) xuất
hiện. Cho nên chúng tôi muốn hướng dẫn những đồng hương nuôi con ở
Mỹ hiểu đươc những dị biệt giữa những nền y tế khác nhau và do đó
thích ứng với xã hội hoặc cộng đồng đang biến chuyển nhanh chóng (ví
dụ: Ðể ngừa bịnh lao cho trẻ em, ở Việt Nam thì chích BCG cho đến khi
bé phản ứng với lao tố, đến lúc ở Mỹ thì người ta căn cứ vào phản
ứng lao tố để kết luận rằng cháu có bị lao. Một ví dụ khác là lúc
em bé đau bụng, cha mẹ thường sợ bị lãi hành, thật ra ở Mỹ ký sinh
trùng ruột này rất hiếm).
3.Xã hội mới đòi hỏi những từ
ngữ mới. Những ý niệm mới như informed consent bảo đảm quyền người
bịnh được giải thích cặn kẻ về bịnh hoặc về những trị liệu của mình
hoặc con mình; những bịnh mới như bịnh Lyme do nhiễm vi khuẩn của bọ
chét nai truyền sang, bịnh anorexia nervosa, boulimia của những cô gái
nhịn ăn, móc họng cho ói thức ăn vì sợ mập, những trạng huống mới
được chú ý tới như defensive medicine, managed care, HMO là những hiện
tượng không ít thì nhiều đặc thù của nền y tế Mỹ hiện đại, chưa
được bàn đến nhiều trong sách báo Việt ngữ.
4.Do tiến triển khoa học kỹ
thuật, đặc biệt là về sinh học, một số lãnh vực mới mẻ như bịnh di
truyền, các kỹ thuật nuôi dưỡng trẻ sơ sinh thiếu tháng được cố
gắng trình bày cho người đọc có khái niệm căn bản.
5.Chúng tôi cũng chú trọng đến
các áp dụng thực tế, như khuyến cáo cho trẻ em nằm nghiêng hoặc
ngửa để tránh chết đột ngột (SIDS), nhắc người mẹ có bầu phải uống
thêm folic acid để ngừa các dị dạng trục óc và tủy sống (neural tube
defect) ở trẻ sơ sinh.
6.Hiện nay với tầm quan trọng
tột bực, càng ngày càng gia tăng của mạng lưới Internet, các tin tức
về y học cũng như các ý kiến về trị liệu được phổ biến nhanh chóng
khắp thế giới. Một số rất lớn những điều đọc được trên Internet có
mục đích thương mại quảng cáo, không có giá trị khoa học, không được
kiểm chứng và rất dễ làm người đọc sai lạc nếu độc giả không cảnh
giác và giữ một cái nhìn phê phán đối với những tin tức đó.
Chúng tôi cố gắng trình bày ở đây một
cái nhìn quân bình, khoa học, vô tư để độc giả có một tài liệu tham
khảo đáng tin cậy lúc cần đến. Tuy nhiên, vì những khám phá mới
xuất hiện mỗi ngày và y khoa thì thiên hình vạn trạng, các quan điểm đưa
ra ở đây không được tác giả bảo đảm là tuyệt đối thích hợp với
một hoàn cảnh đặc thù nào đó của người đọc. Mục đích của sách này
không phải để người đọc có thể áp dụng tự định bịnh hoặc chữa bịnh
cho mình hoặc cho người khác.
Ở cuốn sách, để thuận tiện cho người đọc,
Index liệt kê các từ và từ ngữ được dùng kèm theo đối chiếu tiếng
Mỹ (xin gọi American English là tiếng Mỹ thay vì tiếng Anh cho gọn và
sát với thực tế hơn). Người đọc chỉ cần tra cứu Index và đọc những
trang hoạc đoạn liên hệ tới một vấn đề nào đó mà mình muốn tìm
hiểu.
Chúng tôi xin cảm ơn quý vị phụ huynh của
các bịnh nhân tí hon của tôi đã đặt lòng tin vào khả năng của chúng
tôi và cho phép chúng tôi tham dự vào sự nghiệp nuôi con Việt trên
đất Mỹ trong mười mấy năm qua. Nói chung, mặc dù còn phải cố gắng
nhiều, chúng ta có thể hãnh diện về sức khỏe thể chất cũng như tinh
thần của các cháu trên vùng đất mới này, và những thành tựu các
cháu đạt được trong học đường cũng như ngoài xã hội Mỹ.
Chúng tôi cũng thành thật cảm ơn Thủ Ðô
Thời báo đã cho phép chúng tôi có một diễn đàn để nói chuyện với
quý độc giả từ ngày cộng đồng Việt Nam cũng như báo chỉ Việt ngữ
vùng Hoa Thịnh Ðốn còn nhỏ bé và lúc mà đa số người Việt trong vùng
còn rất nhiều bở ngở và chưa có những bài báo nhi khoa bằng tiếng
Việt.
Cuối cùng, vì chúng ta sống trong một xã
hội rất phức tạp, người viết xin phép nêu rõ mục đích hoàn toàn
thông tin của sách này và không chịu trách nhiệm về bất cứ hậu quả
trực tiếp hoặc gián tiếp nào có thể xảy ra do người đọc dùng hoặc
áp dụng những điều hoặc những ý kiến phát biểu trong những bài
viết này.
Falls Church, Mùa hè 1999
Bác sĩ Hồ Văn Hiền.
Diplomate of the American Board of
Pediatrics
Hội
viên American Academy of Pediatrics
Bác sĩ
điều trị Inovay Fairfax Hospital for Children
và
Arlington Hospital, Virginia.
Notice
The author has taken care to make certain that the
information contained in this book is correct and accepted in current
mainstream medical practice. Nevertheless, as new information become available,
changes may become necessary. We disclaim any liability, loss or injury, or
damage incurred as a consequence, directly or indirectly, of the use and
application of any of the contents of this volume.
All rights reserved. This book may not be used or
reproduced in any manner without written permission. For information, address:
Hien V. Ho, Seven Corners Pediatrics, 6079 Arlington Boulevard, Falls Church,
VA 22044. Telephone: (703) 534 - 3331. Fax: (703) 534-0704.